dinsdag 7 september 2004

Ode aan Jan Pelleboer

De volwassen lezers zullen hem zeker herinneren: weerman Jan Pelleboer, die op spreekwoordelijke wijze weerberichten bracht voor de Nederlanders.

Jan Versteegt, de weerman die wordt beschouwd als de opvolger van "de Pel", heeft dinsdagochtend 7 september in zijn "weershow" (rond 10.15-10.20 elke doordeweekse ochtend op radio 2) aandacht besteed aan deze grote weerman.
Omdat Versteegt heel veel heeft geleerd van "de Pel", letterlijk tot diens laatste dag, werd het opeens een heel emotioneel verhaal...

De tekst, die hij gebruikt om "de Pel" te bespreken, staat op zijn website, maar is volgende week waarschijnlijk vervangen door een nieuwe tekst. Daarom ben ik zo brutaal om die tekst hieronder neer te zetten. Als eerbetoon aan één van de grootste weermannen (samen met Hans de Jong) die tot in begin jaren 90 op onze radio's klonken!

NB: Hans de Jong heeft zich, net al Jan Pelleboer, begin jaren 90 teruggetrokken uit de media. Helaas stierf Jan Pelleboer vrij kort daarna, maar Hans de Jong leeft nog steeds, al is het teruggetrokken. Jan Versteegt heeft een heel andere presentatie dan zijn "voorganger" Jan Pelleboer, maar wat hij en Jan Pelleboer (en Hans de Jong) gemeen hebben, is dat zij ondanks alle media-druk zichzelf bleven!

De tekst van de site van Jan Versteegt:

Dinsdag: de pionier
Jan Hendrik Pelleboer (2 mei 1924 - 18 juli 1992)
Jan Pelleboer, wie herinnert zich de man niet met z'n kenmerkend hoge stemgeluid, zijn groot optimisme en zijn enorme kennis van het weer? Heel wat Nederlanders van boven de 35 zijn opgegroeid met zijn weerpraatjes en het was ook Pelleboer bijgenaamd "de Pel", samen met tijd- en vakgenoot Hans de Jong, die het weer sterk onder de bevolking populariseerden. Hij bezat de bijzondere gave om de vrij droge meteorologische informatie op een vrolijke en duidelijke wijze over te brengen zonder al te veel zijn nek uit te steken. Jan's meest gevleugelde uitspraak was dan ook dat "je moet nooit verder kijken dan je neus lang is en die is maar 3 dagen lang". 
Het weer begon voor Jan al op zestienjarige leeftijd toen hij zijn eerste brief aan de hoofddirecteur van het KNMI, Cannegieter schreef, over zonnevlekken die hij had waargenomen. Dit contact met 'De Bilt' werd voortgezet toen in maart 1943 een officieel termijnstation, met een thermometer en een regenmeter in de tuin van de boerderij van zijn ouders werd geplaatst. 
Jan Pelleboer begon zijn eigenlijke loopbaan in oktober 1945 als waarnemer in dienst van het KNMI op het vliegveld Eelde. Een paar jaar later kwam het Nieuwsblad van het Noorden erbij als werkgever, waar hij freelance weerkundig journalist werd. Even was hij bij dezelfde krant werkzaam als chef uitslagendienst op de sportredactie. In 1954 begon Jan voor zichzelf. In de jaren ’70 leerde een groot deel van het land Pelleboer kennen middels zijn dagelijkse weervoorspellingen op de radio, later televisie. Zo was hij onder andere op de Wereldomroep te beluisteren met de verwachtingen voor Europa, schreef hij voor 42 dag- en weekbladen en tijdschriften. Lange tijd was hij te horen en te zien bij de TROS. Daar gaf hij ook aan het weer een rapportcijfer, een methode die nog steeds door weeramateurs wordt gebruikt. Jan was daarom zeker één van de grondleggers voor alle andere radioweermannen en weerjournalisten. In augustus 1984 kwam er aan de televisie-optredens van Pelleboer een einde toen hij het wat rustiger aan ging doen. Juist toen Jan Pelleboer op 68-jarige leeftijd ook zijn weerpraatjes op de radio verder wilde gaan afbouwen, overleed hij onverwacht, in 1992 op 68 jarige leeftijd in Paterswolde. 
Eén paar van de vele anekdotes over Jan:
Tijdens een bezoek van de Koningin en de Prins aan Groningen zag Pelleboer een cumulonimbus die sterk uitgroeide. Pelleboer belde op eigen houtje de politie en via de mobilofoon klonk zijn rampbericht door de stoet. Op zijn advies werd de rit toch bekort, waardoor Hare Majesteit, reizend in een open wagen, nog juist voor de plensbui binnen was. Dat kon natuurlijk zo maar niet, meende de directie van het KNMI maar ... de berisping uit De Bilt stak schriel af tegen het schriftelijke compliment van de hoofdcommissaris van politie. 
Van Peter de Vries, KNMI waarnemer op Schiphol die ook op Eelde heeft gewerkt:
Jan Pelleboer kwam tussen de middag vaak even langs bij Meteo Eelde, vlakbij zijn woonplaats Paterswolde. Afhankelijk van het jaargetijde deelde hij koeken of ijsjes uit als "ruil" voor de zonneschijnduur. Hij wist de weg en werd behandeld als een goede collega, tenslotte werkte Jan vroeger ook voor het KNMI te Eelde.
Aanrader!! Biografie van Jan Pelleboer
Bron: Mario Egthuijsen

Geen opmerkingen:

Een reactie posten