Nature takes over… (via Eath Pics)
vrijdag 31 mei 2013
donderdag 30 mei 2013
woensdag 29 mei 2013
WAO-ers geplukt
Hier hebben we opnieuw een voorbeeld wat er met alleenstaande AOW-ers kan gebeuren als ze bijvoorbeeld mantelzorg krijgen of anderszins regelmatig mensen over de vloer krijgen. Dit is zo ongelooflijk ziek, de zorg wordt wegbezuinigd, en als ze mantelzorg krijgen worden ze gestraft omdat dat als "gezamenlijke huishouding" wordt gezien!
Mogen ouderen nog wel zorgen voor een gebrekkige vriend of vriendin, boodschappen doen voor de buurvrouw die wat moeilijk ter been is? Stop met die absurde strafkorting op de AOW! Ombudsman Jan Romme van het Nationaal Ouderenfonds krijgt er steeds meer verontruste telefoontjes over, zo mailt hij mij.
Uitgerekend gisteren, toen mijn stukje over de AOW-politie in de krant verscheen, kreeg Martin Bergen een brief van de SVB: hij moet 9000 euro terugbetalen, plus een boete van 750 euro. Gaat u zitten, op uw oude dag: overheidsterreur tot in het graf.
Martin moet nog wél voor nader kruisverhoor naar de SVB-inquisitie komen. Ziek en maar net ontslagen uit het ziekenhuis, was hij zo dom de hulp in te roepen van een bekende, die hem dag en nacht verzorgd heeft. Geen intieme relatie, slechts een helpende hand. Mantelzorg, noemt de overheid dat. Pas daar mee op, want onze ambtenaren kleden je meteen uit!
Geen goed woord hebben lezers voor de manier waarop de politiek omspringt met onze bejaarden. Een nationaal schandaal!
Wie als AOW'er te vaak bezoek krijgt, loopt een groot risico op burenverraad of staatsspionage. Vaste normen bestaan hiervoor niet, dat is ook het grootste bezwaar van de Ombudsman. Te vaak weet de overheid de feiten zo te draaien dat verboden 'samenwoning' de uitkomst van het ambtelijke knopentellen is en er daarom grote bedragen moeten worden teruggestort.
Advocaat mr. Ron van Asperen, die meer dan een kwart eeuw verdachten van 'samenwoning' verdedigde tegen de inhalige overheid, mailt mij dat verweer knap lastig is. 'De sociale recherche manipuleert de verklaringen, zodat die voor vervolging bruikbaar zijn. Zij laten dit ook nog door het slachtoffer ondertekenen. Die zet z'n handtekening onder zijn eigen vonnis.'
Wie de boel bewust belazert, moet worden aangepakt. Maar het is ronduit stuitend dat AOW'ers als fraudeurs worden aangemerkt, terwijl zij volkomen te goeder trouw hulp verlenen, zich van geen kwaad bewust.
'Bij verhoren wordt er urenlang op ouderen ingepraat. Zij moeten hun onschuld maar bewijzen', mailt mij OuderenOmbudsman Romme. 'Ouderen zijn hier vaak niet tegen opgewassen.'
Veel lezers hebben hetzelfde advies voor de sociale recherche: ga lekker achter Bulgaren en Polen aan en laat onze ouderen gezellig voor elkaar zorgen. Het Nationaal Ouderenfonds en veruit de meeste lezers zijn het met mij eens: als twee AOW'ers slechts één huis hebben, wonen zij dus samen. Maar hebben bevriende ouderen, die elkaar geregeld bezoeken, elk een eigen huis - door de overheid eenvoudig na te gaan - dan moet men samen op vakantie kunnen, elkaars boodschappen mogen doen en over en weer met een gerust hart bij elkaar uit logeren kunnen gaan, zo vaak men maar wil. Dat hoort bij een onbezorgde oude dag.
Spaargeld afgenomen, fors gekort op de pensioenen, zorgtoeslag wegbezuinigd, zijn onze ouderen nu nog niet genoeg geplukt?
dinsdag 28 mei 2013
Weer een druk dagje
Weer een druk dagje 
Huis is weer aan kant, keuken niet helemaal, na het bakken van 2 taarten, want jongste spruitje is morgen jarig. Ik ben superblij met mijn vierkante bakblikje, daarmee kan ik geen taart bakken die ik in punten snij, maar wel eentje die ik in blokken snij. Zodat liefhebbers die niet kunnen kiezen (ik bak 2 taarten) twee kleine blokjes kunnen nemen.
Vroeger werkte ik ergens waar ook een Duitser over de vloer kwam. Zijn moeder had een boomgaard/moestuin en vooral in de zomer bakte ze "fabelhaftige" plaatkoeken met dat fruit. Elk weekend was hij bij zijn moeder en elke maandag kwam hij met twee forse plaatkoeken op het werk. En wat was het dan moeilijk kiezen!
We vonden er al snel een oplossing voor: van elke plaatkoek een klein stukje. Omdat de Duitser van achter "Knupfler" heette, werd deze manier van taart verdelen al snel "de Knupflermethode" genoemd: niet kiezen, maar van alles een klein stukje
Deze "Knupflermethode" heb ik met liefde overgenomen. Ik bak twee kleine taartjes en neem gerust twee kleine stukjes als je niet kan kiezen!
En welke taarten? Allereerst de chocolade-hazelnoottaart die ik enkele jaren geleden al eens heb gemaakt en die de jarige graag nog eens wilde. En verder, omdat ik eindelijk een tuin heb met Volop Groeiende Rabarber, een rabarbertaartje "van Teunie".
http://eenvoudigleven.blogspot.nl/2010/05/rabarbertaart.html
En dat allemaal voor de jarige zoon. Morgen wordt hij 15. Ik heb hem een ontbijtje naar wens beloofd. Hij wil: wentelteefjes (hier ook wel draaireutjes genoemd). Komt voor elkaar!
Huis is weer aan kant, keuken niet helemaal, na het bakken van 2 taarten, want jongste spruitje is morgen jarig. Ik ben superblij met mijn vierkante bakblikje, daarmee kan ik geen taart bakken die ik in punten snij, maar wel eentje die ik in blokken snij. Zodat liefhebbers die niet kunnen kiezen (ik bak 2 taarten) twee kleine blokjes kunnen nemen.
Vroeger werkte ik ergens waar ook een Duitser over de vloer kwam. Zijn moeder had een boomgaard/moestuin en vooral in de zomer bakte ze "fabelhaftige" plaatkoeken met dat fruit. Elk weekend was hij bij zijn moeder en elke maandag kwam hij met twee forse plaatkoeken op het werk. En wat was het dan moeilijk kiezen!
We vonden er al snel een oplossing voor: van elke plaatkoek een klein stukje. Omdat de Duitser van achter "Knupfler" heette, werd deze manier van taart verdelen al snel "de Knupflermethode" genoemd: niet kiezen, maar van alles een klein stukje
Deze "Knupflermethode" heb ik met liefde overgenomen. Ik bak twee kleine taartjes en neem gerust twee kleine stukjes als je niet kan kiezen!
En welke taarten? Allereerst de chocolade-hazelnoottaart die ik enkele jaren geleden al eens heb gemaakt en die de jarige graag nog eens wilde. En verder, omdat ik eindelijk een tuin heb met Volop Groeiende Rabarber, een rabarbertaartje "van Teunie".
http://eenvoudigleven.blogspot.nl/2010/05/rabarbertaart.html
En dat allemaal voor de jarige zoon. Morgen wordt hij 15. Ik heb hem een ontbijtje naar wens beloofd. Hij wil: wentelteefjes (hier ook wel draaireutjes genoemd). Komt voor elkaar!
Zoiets zou ik graag eens willen doen
Experience the spectacular scenery along the "Inishowen 100" scenic drive. Over Mamore Gap, Urris, Clonmany, through Ballyliffin and onto the Isle of Doagh.
De bejaardenpolitie...
Mantelzorg kan bejaarde een grote boete bezorgen! Helaas is dit artikel niet overdreven, Kassa heeft er laatst ook nog aandacht aan besteed.
Een paar nachtjes logeren of waken bij een zieke vriend of vriendin, daar kunnen AOW’ers maar beter niet aan beginnen! Zo’n helpende hand voor een bejaarde kennis die wat moeilijk ter been wordt, kan verkeerd aflopen voor het wankele staatspensioen.
De Bejaardengestapo kan bij oudjes zomaar een inval doen. Ontkennen van een relatie heeft dan geen zin, want de staat heeft altijd gelijk: al woon je elk in je eigen huis en betaal je beiden ook WOZ, zit je te vaak bij elkaar op de koffie dan woon je dus stiekem sámen en dan ben je opeens een flink deel van je AOW kwijt!
Bovendien is een hoge boete onafwendbaar. Van je armoedige ouderdomspensioen moet je dan ook nog de jaren terugbetalen, waarvan de seniorenpolitie volhoudt dat jij, nota bene op gevorderde leeftijd, de staat hebt lopen tillen, met je rollator!
Omdat de overheid aan de grond zit, zijn de uitkeringen aan bejaarden, die daarvoor hun hele leven hebben kromgelegen, nu zó ingewikkeld gemaakt dat elke normale manier van omgang met anderen de ambtenarij een handvat biedt om onder volledige betaling uit te komen. De persoonlijke levenssfeer als voorwendsel om op de AOW te korten, terwijl ouderen daar wél levenslang de volle premie voor hebben betaald, zonder enige korting.
Een gewoon mens zou zeggen: de overheid is ‘n oplichter! Maar Vadertje Staat zegt tegenwoordig doodleuk: als u samen eet aan één tafel, dan eet u beiden maar wat minder!
‘Kijk, een tweede bed!’ roept zo’n inspecteur op bejaardenrazzia. ‘Op het formulier staat dat u hier als enige woont. Maar wie slaapt er dan in dat andere bed? En van wie is dat kunstgebit? U heeft uw gebit toch ín? Bekent u nou maar: u woont hier illegaal samen en dat had u allang moeten melden aan de instanties! U dacht zeker dat u op de valreep de Sociale Verzekeringsbank nog wel even ongestraft kon tillen! Deze fraude gaat u geld kosten!’
AOW blijkt zoiets als de koffiepunten van Douwe Egberts: ooit wordt u uitgekeerd in koeien met gouden hoorns, op een leeftijd die de croupier uitkomt en die dus elk jaar hoger wordt. Oudjes dienen bezoek te ontvangen met een bivakmuts op en buiten kantooruren. Doe zonder contract vooral niéts voor een ander, anders bent u een fraudeur. Wie begint er nog aan mantelzorg? Dan krijg je de mantel uitgeveegd en je zakken gerold! Zorgen voor elkaar kan alleen nog in het geniep, bij voorkeur ondergronds.
‘En waar is die illegale partner van u?’ blaft de inspecteur.
‘Die zit doodsbang in het achterhuis, meneer. Via dit luik onder het kleed kunt u hem vinden!’
Ik zeg: betaal ouderen zonder knoeien waar zij recht op hebben! Of mag de staat kwetsbare bejaarden, die Nederland hielpen opbouwen, zo schunnig mishandelen?
Rabarbertaart
De titel linkt naar het recept voor rabarbertaart van Teunie Luijk.
Ik heb hem vandaag gebakken met rabarber uit eigen tuin vanwege de verjaardag van mijn jongste kind (29-5-1998).
Teunie is al jaren een begrip in consuminderland. Ooit was ze lid van de consumindermaillijst “De Gulden Gulden” die 15 jaar geleden is opgericht (en nog steeds bestaat), maar ze is vooral bekend van haar blog en columns.
Teunie Luijk is een “grootgezinmanager” en zeer gelovig christen. Ze heeft tien kinderen (één is inmiddels uit huis) en heeft al heel wat meegemaakt. Haar geloof en gezin gaat voor alles. Ze heeft het begrip “back to basics” actief toegepast en deelt dat graag met anderen - zolang haar gezin er niet bij in schiet.
Misschien een gruwel in het oog van feministen en Jet Bussemaker… Maar toch, bij de huidige crisis en de zoveelste aangekondigde bezuinigingsgolf ben ik heel dankbaar dat ik Teunie heb leren kennen, want lowbudget back to basics is geen trendy leefstijl meer geworden, maar pure noodzaak…
Haar blog: http://eenvoudigleven.blogspot.nl
Voor de taart heb je nodig:
150 gram boter of margarine op kamertemperatuur
150 gram suiker
3 eieren
150 gram zelfrijzend bakmeel
Voor de vulling:
750 gram gewassen en in stukjes gesneden rabarber
suiker naar smaak
30 gram custard
Warm de oven voor op 150 graden.
Maak een cakebeslag door de boter en de suiker te mixen. Je voegt er één voor één de eieren aan toe terwijl je goed blijft mixen. Als het beslag licht en luchtig is roer je er het bakmeel door. Doe het beslag in een ingevette taartvorm.
Schud de rabarber, suiker en custard door elkaar en leg het rabarbermengsel op het beslag.
Zet de taart in de voorverwarmde oven en bak hem in 1 uur en 15 minuten gaar.
150 gram boter of margarine op kamertemperatuur
150 gram suiker
3 eieren
150 gram zelfrijzend bakmeel
Voor de vulling:
750 gram gewassen en in stukjes gesneden rabarber
suiker naar smaak
30 gram custard
Warm de oven voor op 150 graden.
Maak een cakebeslag door de boter en de suiker te mixen. Je voegt er één voor één de eieren aan toe terwijl je goed blijft mixen. Als het beslag licht en luchtig is roer je er het bakmeel door. Doe het beslag in een ingevette taartvorm.
Schud de rabarber, suiker en custard door elkaar en leg het rabarbermengsel op het beslag.
Zet de taart in de voorverwarmde oven en bak hem in 1 uur en 15 minuten gaar.
maandag 27 mei 2013
Een dagje in Utrecht
Van 11 tot 3 naar de Universiteit van Utrecht. Erheen rijden en parkeren was een eitje, het juiste gebouw vinden een crime, maar ik was erg vroeg, dus het kwam goed. Tijdens mijn zoektocht kwam ik langs het ziekenhuis op het universiteitsterrein, waar een groep van tientallen studenten (neem ik aan) rondliepen met armen en polsen in het gips. De jongens liepen massaal met roze gips, het was geen porum! Ik vermoed dat ze een lesje gips aanleggen hebben gehad. Het was echt grappig!
Gelukkig vond ik dankzij hun tips het juiste adres.
Helaas geen wifi in da house, maar ik heb wel een heerlijk rustige hoek gevonden waar ik offline kon werken.
Daarna door naar De Bilt omdat ik boodschappen moest doen voor verjaardag van jongste. Taartbak-ingrediënten (kleine chocolade-hazelnoottaart en idem rabarbertaart, "van Teunie", voor de insiders), ingrediëntjes voor hapjes (o.a. de verrukkelijke salade Caprese met komkommer-mozzarella-kerstomaat in basilicumblad en balsamicodip die ik laatst bij Y had gehad), drinken, camembertje (wegens goede herinneringen aan Normandië, vorig jaar), ingrediënten voor een Turkse olijvenschotel (simpel: een groot blik zwarte olijven met stukjes feta en citroen in een olijfoliebadje, beetje kruidjes erbij, plus het potje ingemaakte knoflooktenen dat ik bij de Dirk vond), een smeerseltje en dat soort dingen. Gaat helemaal goed komen!
Morgen bakken! Vervolgens werk voor morgen en overmorgen voorbereiden.
En zo komen we de dag wel door!
Gelukkig vond ik dankzij hun tips het juiste adres.
Helaas geen wifi in da house, maar ik heb wel een heerlijk rustige hoek gevonden waar ik offline kon werken.
Daarna door naar De Bilt omdat ik boodschappen moest doen voor verjaardag van jongste. Taartbak-ingrediënten (kleine chocolade-hazelnoottaart en idem rabarbertaart, "van Teunie", voor de insiders), ingrediëntjes voor hapjes (o.a. de verrukkelijke salade Caprese met komkommer-mozzarella-kerstomaat in basilicumblad en balsamicodip die ik laatst bij Y had gehad), drinken, camembertje (wegens goede herinneringen aan Normandië, vorig jaar), ingrediënten voor een Turkse olijvenschotel (simpel: een groot blik zwarte olijven met stukjes feta en citroen in een olijfoliebadje, beetje kruidjes erbij, plus het potje ingemaakte knoflooktenen dat ik bij de Dirk vond), een smeerseltje en dat soort dingen. Gaat helemaal goed komen!
Morgen bakken! Vervolgens werk voor morgen en overmorgen voorbereiden.
En zo komen we de dag wel door!
zondag 26 mei 2013
Vogeltje wat zing je vroeg!
In Almere (met de vele stadsverlichting 's nachts) zingen de merels echt 24/7!
Nog steeds koud
Net even 'n kind op de trein gezet en 'n ander er vanaf geplukt. Jéé, wat is het toch ongelooflijk waterkoud! Had spijt dat ik mijn handschoentjes niet in mijn jaszak had... Echt zo'n snijdende wind, niet gezond...
Morgen tijdelijk wat beter, daarna weer ruk.
Morgen tijdelijk wat beter, daarna weer ruk.
zaterdag 25 mei 2013
Eind mei - hard werken!
Het wil maar niet vlotten met de lente. Elke dag is het tussen de 10 en 13 graden. Half mei kwam er eindelijk een einde aan de droogte. We kregen af en toe flinke plensbuien! En afgelopen week kregen we nachtvorst.
Al sinds de koude maart maand heeft de natuur een flinke achterstand opgelopen, maar zelfs het koudste weer kan die niet tegenhouden.
De bloesem kwam soms zelfs pas in mei tot bloei, de seringen bloeien nu volop en de gouden regen moet nog beginnen.
In de tuin groeien nu de bessen, de aardbeien staan in bloei en in de vaste planten zitten knoppen. Het zeepkruid en het kattenkruid bloeien al.
Het mezenkastje is druk bezet, de ouders vliegen heen en weer, volgens mij zijn er jongen. Verder hebben we veel merels en mussen, maar ook eksters en zelfs de vlaamse gaai kwam langs.
Ik heb weer stenen gekregen. Nu kan ik het tuinpaadje afmaken!
Mijn verzameling kruidjes!
Ze moeten nog geplant worden, maar dit zijn mijn nieuwe aardbeien: framboosaardbeien en ananasaardbeien!
Hier staan nog meer kruiden. Het pad is half af, maar ga ik opnieuw leggen met worteldoek.
De tulpen zijn nu wel uitgebloeid. De vaste planten groeien hard dankzij de regen.
De vijver ligt er mooi bij! De planten, ook de zuurstofplanten, zijn goed aangeslagen!
Na 2 weken werd vijver troebel en groen, maar dat is bijgetrokken.
De gladiolen komen boven!
Vandaag kwamen de visjes! Zeven goudelritsjes en vijf shubunkins!
Recht de maggiplant, in het midden kleine plantjes van de doperwt.
Dit terrasje is bijna klaar. Dan kan ik in de zomerzon bij de vijver zitten. Als die zomer dit jaar nog komt…
Kruiden, worteltjes, uien, maggiplant en erwten.
Ik ben zo blij met mijn rabarber!
Overzicht.
Dit bericht is voor 99 procent ingesproken met de spraakfunctie van mijn mobiel. Handig!
vrijdag 24 mei 2013
Stof tot nadenken
Stof tot nadenken!
OPINIE
'Waarom vertelt de overheid nooit dat een op de vijf zijn pensioen niet eens haalt?'
De overheid hamert er voortdurend op dat we met z'n allen langer door moeten werken omdat de gemiddelde levensverwachting steeds verder stijgt. Maar waarom krijgen we nooit te horen dat een op de vijf mensen de (nieuwe) pensioenleeftijd niet eens gaat halen?, vraagt Gerhard Hormann zich af.
Het leverde Guido Weijers een daverend applaus op én een lachsalvo, hoewel er eigenlijk helemaal niets te lachen viel. Want wat hield deze cabaretier de zaal voor in zijn succesvolle laatste show Axestos? Dat een op de vier mensen de leeftijd van 65 niet haalt. Vijfentwintig procent van de mensen die na hun pensioen eindelijk al die leuke dingen willen gaan doen waar ze hun hele leven van hebben gedroomd, komt voor die tijd te overlijden. Of moet alleen op wereldreis omdat de partner er niet meer is.
De cijfers die Weijers destijds op het podium noemde kloppen niet - of in ieder geval niet helemaal - maar het is belangrijk om er nog eens goed bij stil te staan. Want wat betekent het eigenlijk dat we 'langer moeten doorwerken'? Is er ergens een overheidsloket waar je je met opgestroopte mouwen kunt melden als je op je 57ste op straat komt te staan en bereid bent alles aan te pakken? Of houdt het alleen maar in dat we pas op steeds latere leeftijd recht hebben op AOW? De deur staat nadrukkelijk op een kier om er ook na 2021, als de nieuwe pensioenleeftijd voor iedereen op 67 staat, elk jaar een maand aan vast te plakken. Wie nu een jaar of 45 is, kan straks waarschijnlijk pas met pensioen als hij minstens 68 kaarsjes heeft uitgeblazen.
Statistieken
De bijbehorende statistieken zijn zo vaak herhaald, dat bijna iedereen ze uit zijn hoofd kan opdreunen. Op dit moment staan er tegenover iedere AOW'er nog vier werkende Nederlanders, in 2040 zijn dat er nog maar twee. De kans is groot dat het stelsel tegen die tijd onbetaalbaar is geworden, of is ontploft omdat de solidariteit tussen jong en oud is verdampt. Het tij is alleen te keren door langer door te werken en ook hárder te werken. Al die vrouwen die van minister Bussemaker fulltime zouden moeten gaan deelnemen aan het arbeidsproces, zijn feitelijk gewoon hard nodig en vanaf 2020 misschien zelfs onmisbaar.
Wie zoekt naar de andere kant van het verhaal, vindt echter nergens een pasklaar antwoord. We krijgen tot vervelens toe te horen dat vrouwen economisch zelfstandig zouden moeten zijn, omdat een op de drie huwelijken strandt. Maar wie wil weten hoeveel mensen daadwerkelijk de pensioengerechtigde leeftijd bereiken, moet zelf maar een beetje gaan puzzelen en zich door lastige grafieken en lange lijsten met 'sterftekansen' worstelen.
Rokers
Guido Weijers heeft in ieder geval gelijk als het om rokers gaat: daarvan haalt een op de vier zijn pensioen niet. Elke sigaret die je opsteekt, kost je gemiddeld 28 minuten van je leven. Of van je 'resterende levensverwachting', zoals dat officieel heet. Maar als je kijkt naar de totale bevolking, had hij het voorzichtigheidshalve moeten houden op een op de vijf mensen. Want wie cijfers van het CBS uitpluist, ziet dat ongeveer 20 procent van de mannen in ieder geval de 70 niet haalt.
Het ging dan ook vooral om de bijbehorende boodschap. Want het is opvallend hoe klakkeloos we de ene zekerheid (later met pensioen) hebben ingeruild voor de andere onzekerheid (langer leven). Dergelijke statistieken zijn heel nuttig voor verzekeraars en pensioenfondsen, maar ze bieden de individuele burger geen enkele garantie. Dat was ook de strekking van Weijers verhaal: je moet eigenlijk leven alsof je nu al zeker weet dat je tot die groep behoort die nooit zijn pensioen haalt.
En dan hebben we het nog niet eens gehad over de vraag welk percentage in goede gezondheid van zijn oude dag kan gaan genieten. Hoeveel 67-jarigen zijn straks helemaal klachtenvrij en vitaal genoeg voor die langverwachte wereldreis? En hoe groot is de kans dat je dat allebei nog bent? Misschien gaat het dan zelfs maar om 1 op de 2 mensen, want meer dan de helft van alle 65-plussers heeft volgens de statistieken een 'chronische ziekte'. Waar iedereen op hoopt en van droomt - en misschien ook wel te gemakkelijk op rekent - is voor banken en verzekeraars juist een nadeel en heet daar 'langlevenrisico'.
Loterij
Ons pensioenstelsel wordt wel eens vergeleken met een casino, maar eigenlijk is het meer een loterij met sterk wisselende winstkansen. Mijn schoonvader begon te dementeren op zijn 59ste , terwijl mijn schoonmoeder binnenkort in haar eigen huis haar 95ste verjaardag viert. Je moet dus zeker niet alles verbrassen in de veronderstelling dat Magere Hein automatisch op verjaardagsvisite komt wanneer je 67 wordt. Tegelijk moet je ook niet blindelings al je kaarten zetten op 'later'. Wie dat doet, zou wel eens tot de angstaanjagende conclusie kunnen komen dat hij een hele week in het vliegtuig heeft gezeten voor maar één dagje op het strand.
Gerhard Hormann (1961) is politicoloog en schrijver van het boek Helemaal Vrij!
Statistieken
De bijbehorende statistieken zijn zo vaak herhaald, dat bijna iedereen ze uit zijn hoofd kan opdreunen. Op dit moment staan er tegenover iedere AOW'er nog vier werkende Nederlanders, in 2040 zijn dat er nog maar twee. De kans is groot dat het stelsel tegen die tijd onbetaalbaar is geworden, of is ontploft omdat de solidariteit tussen jong en oud is verdampt. Het tij is alleen te keren door langer door te werken en ook hárder te werken. Al die vrouwen die van minister Bussemaker fulltime zouden moeten gaan deelnemen aan het arbeidsproces, zijn feitelijk gewoon hard nodig en vanaf 2020 misschien zelfs onmisbaar.
Wie zoekt naar de andere kant van het verhaal, vindt echter nergens een pasklaar antwoord. We krijgen tot vervelens toe te horen dat vrouwen economisch zelfstandig zouden moeten zijn, omdat een op de drie huwelijken strandt. Maar wie wil weten hoeveel mensen daadwerkelijk de pensioengerechtigde leeftijd bereiken, moet zelf maar een beetje gaan puzzelen en zich door lastige grafieken en lange lijsten met 'sterftekansen' worstelen.
Rokers
Guido Weijers heeft in ieder geval gelijk als het om rokers gaat: daarvan haalt een op de vier zijn pensioen niet. Elke sigaret die je opsteekt, kost je gemiddeld 28 minuten van je leven. Of van je 'resterende levensverwachting', zoals dat officieel heet. Maar als je kijkt naar de totale bevolking, had hij het voorzichtigheidshalve moeten houden op een op de vijf mensen. Want wie cijfers van het CBS uitpluist, ziet dat ongeveer 20 procent van de mannen in ieder geval de 70 niet haalt.
Het ging dan ook vooral om de bijbehorende boodschap. Want het is opvallend hoe klakkeloos we de ene zekerheid (later met pensioen) hebben ingeruild voor de andere onzekerheid (langer leven). Dergelijke statistieken zijn heel nuttig voor verzekeraars en pensioenfondsen, maar ze bieden de individuele burger geen enkele garantie. Dat was ook de strekking van Weijers verhaal: je moet eigenlijk leven alsof je nu al zeker weet dat je tot die groep behoort die nooit zijn pensioen haalt.
En dan hebben we het nog niet eens gehad over de vraag welk percentage in goede gezondheid van zijn oude dag kan gaan genieten. Hoeveel 67-jarigen zijn straks helemaal klachtenvrij en vitaal genoeg voor die langverwachte wereldreis? En hoe groot is de kans dat je dat allebei nog bent? Misschien gaat het dan zelfs maar om 1 op de 2 mensen, want meer dan de helft van alle 65-plussers heeft volgens de statistieken een 'chronische ziekte'. Waar iedereen op hoopt en van droomt - en misschien ook wel te gemakkelijk op rekent - is voor banken en verzekeraars juist een nadeel en heet daar 'langlevenrisico'.
Loterij
Ons pensioenstelsel wordt wel eens vergeleken met een casino, maar eigenlijk is het meer een loterij met sterk wisselende winstkansen. Mijn schoonvader begon te dementeren op zijn 59ste , terwijl mijn schoonmoeder binnenkort in haar eigen huis haar 95ste verjaardag viert. Je moet dus zeker niet alles verbrassen in de veronderstelling dat Magere Hein automatisch op verjaardagsvisite komt wanneer je 67 wordt. Tegelijk moet je ook niet blindelings al je kaarten zetten op 'later'. Wie dat doet, zou wel eens tot de angstaanjagende conclusie kunnen komen dat hij een hele week in het vliegtuig heeft gezeten voor maar één dagje op het strand.
Gerhard Hormann (1961) is politicoloog en schrijver van het boek Helemaal Vrij!
Is er ergens een overheidsloket waar je je met opgestroopte mouwen kunt melden als je op je 57ste op straat komt te staan en bereid bent alles aan te pakken? Of houdt het alleen maar in dat we pas op steeds latere leeftijd recht hebben op AOW?
Vos
Hij wilde zijn privacy terug…!
Een camera van het filmproject De Nieuwe Wildernis heeft in de Oostvaardersplassen bij Almere een wel heel bijzondere actie gefilmd. Een vos probeerde de camera weg te slepen en werd daarbij door de bewuste camera zelf gefilmd.
Op de beelden is te zien hoe de vos de camera beetpakt en een eindje wegsleept. Daarna zien we hoe het dier de kabel doormidden bijt waaraan de camera vastzit. Vervolgens pakt hij de camera in zijn bek en probeert die alsnog mee te nemen.
De makers van De Nieuwe Wildernis filmen twee jaar lang in de Oostvaardersplassen, om zo de levenscyclus van plant en dier in beeld te brengen. De film gaat in september in première.
Op de beelden is te zien hoe de vos de camera beetpakt en een eindje wegsleept. Daarna zien we hoe het dier de kabel doormidden bijt waaraan de camera vastzit. Vervolgens pakt hij de camera in zijn bek en probeert die alsnog mee te nemen.
De makers van De Nieuwe Wildernis filmen twee jaar lang in de Oostvaardersplassen, om zo de levenscyclus van plant en dier in beeld te brengen. De film gaat in september in première.
Caviatsunami
Kijk, er bestaat echt een filmpje van!
Ik wil ze allemaal! (en dan huur ik meteen een mooi beschut weitje!)
donderdag 23 mei 2013
Maan
Het blijft een geweldige ervaring, ‘s avonds laat in het bos wandelen bij (bijna) volle maan. Al houden de bladeren wel veel maanlicht tegen.
Het was windstil, toch hoorde ik een zachtsissend geritsel bovenin de bomen.
Het was windstil, toch hoorde ik een zachtsissend geritsel bovenin de bomen.
De noordwestelijke hemel was nog licht, tenslotte is het bijna zomer. Maar de lucht was koud, nog geen 4 graden, die winterjas en handschoenen waren niet overbodig, al hebben we over een maand alweer de langste dag!
woensdag 22 mei 2013
Dorp te koop!
Dat lijkt me nou interessant…! Als je met een groep gelijkdenkenden bent, dit hele dorp opkopen voor iets meer dan een miljoen en een leuke woongroep beginnen!
Natuurlijk zitten er haken en ogen aan, we weten vast nog wel wat er in de jaren zeventig is gebeurd bij de communes die in de jaren zestig zo enthousiast zijn opgericht. Maar er bestaan inmiddels genoeg woongroepen waar het wél goed gaat.
Een stukje van jezelf, wat privacy, dat is voor mij wel belangrijk. Maar daar kan je afspraken over maken. Privacy, niet de hele dag op elkaars lip, maar ook een stukje samen. Op vaste tijden gezamenlijk eten, eens in de week bijvoorbeeld. Barbecue-en in de zomer. En een oogje in het zeil houden of het nog wel goed gaat bij je buren. Of iemand niet vereenzaamt of anderszins wegzakt, bijvoorbeeld door een chronische ziekte of geldzorgen.
Het lijkt me wel prettig, mits er goede en duidelijke afspraken zijn m.b.t. van vrijheden en grenzen…! Nu nog een mooie jackpot winnen…
Dorpje Hamingen is nu ook in delen te koop
Het dorpje Hamingen, dat vorig jaar in zijn geheel te koop werd aangeboden voor 1,35 miljoen euro, is nog niet verkocht. De buurtschap even ten zuiden van Meppel gaat daarom nu ook in delen over de toonbank, meldde de stichting Non Nobis, die onroerend goed beheert voor ideeële organisaties, woensdag.
Hamingen is een oud terpdorpje en bestaat uit drie boerderijen plus erf, een wat moderner pand en een fraaie moestuin. Optioneel is ook 6 hectare landbouwgrond in de aanbieding.
Non Nobis zette de buurtschap in zijn geheel in de etalage omdat de huidige huurder, een zorggroep die verslaafden opvangt, in 2014 vertrekt. Daardoor komen in één keer de meeste huisnummers van Hamingen vrij. Hoewel er veel belangstelling voor is, heeft zich nog geen koper gemeld.
Het dorpje blijft ook als 'totaalpakket' te koop. De prijs is inmiddels gezakt: ruim 1,1 miljoen.
Non Nobis zette de buurtschap in zijn geheel in de etalage omdat de huidige huurder, een zorggroep die verslaafden opvangt, in 2014 vertrekt. Daardoor komen in één keer de meeste huisnummers van Hamingen vrij. Hoewel er veel belangstelling voor is, heeft zich nog geen koper gemeld.
Het dorpje blijft ook als 'totaalpakket' te koop. De prijs is inmiddels gezakt: ruim 1,1 miljoen.
dinsdag 21 mei 2013
Dirk de Wachter - Er is niets mis met af en toe ongelukkig zijn
“In mijn boek noem ik negen criteria van borderline, en mijn stelling is dat onze maatschappij alle trekken van borderline vertoont.”
Wat een ontdekking, ook voor niet-borderliners zoals ik, deze Dirk de Wachter, de Vlaamse psychiater die afgelopen jaar regelmatig in diverse, ook Nederlandse, media te zien en te horen was! De schrijver van het boek Borderline Times vergelijkt onze huidige tijd met een citroenpers of een speedboot die steeds sneller gaat, waardoor steeds meer mensen letterlijk buiten de boot gaan vallen. We moeten zoveel, succesvol zijn, gelukkig zijn, slagen, maar er zijn steeds meer mensen die dit niet meer redden.
“We moeten zeker niet op dezelfde weg doorgaan, want dan wordt het probleem alleen maar groter. Overal hoor ik dat we meer moeten groeien, dat Europa anders de concurrentie met opkomende landen als China gaat verliezen, er is geen alternatief. Maar dat is voor intellectuelen toch wel iets te goedkoop. Ik ben niet onnozel, ik snap ook wel dat we in deze mondiale economie als land niet plotsklaps kunnen zeggen: we gaan geen groei meer hebben. Maar als psychiater wil ik het probleem toch aankaarten bij de kapitein van de speedboot, Mark Rutte bij jullie, Elio Di Rupo bij ons. We moeten erover nadenken. Want als we gaan voor nog meer groei, wat betekent meer produceren, langer, harder en efficiënter werken, gaan er meer mensen uit de boot vallen en krijgen wij psychiaters meer patiënten.”
Het medicijngebruik neemt toe. Niet alleen bij de mensen die het niet meer redden, ook bij de succesvollen om het nog wél te redden. Soms is het nodig, en De Wachter doet daar ook niet moeilijk over, maar is dat een oplossing?
“Ik ben ook niet principieel tegen medicatie, en ik ben ook geen revolutionair die het systeem omver wil werpen. Deze sociaal gecorrigeerde kapitalistische maatschappij heeft ons zeer veel weelde gebracht. Het heeft niet zo slecht gemarcheerd, al was het niet perfect. Maar ik heb het gevoel dat dit model op zijn einde zit te komen. We raken aan de rand, er zijn grenzen aan de groei.”
Zowel het streven naar steeds meer economische groei als de zucht naar geluk baart de psychiater zorgen. Méér, gróter, of zoals hij zelf zegt: “Meer, straffer en onmogelijker.” Op zoek naar de ultieme kick. Maar wat doe je als je drie keer de Mont Ventoux op bent gefietst? Ja, de Galibier misschien, maar wat dan?
Het geluk zit in het doodgewone, zegt De Wachter. “Fiets eens over de Veluwe, met een gewone fiets, of wandel eens door Amsterdam, dat is toch een mooie stad. Maar dat ziet men niet, men holt vooruit, het is diezelfde speedbootachtige idee.”
Echt, ik hou steeds meer van die man, dit is precies mijn idee ook! Waarom altijd “beter en meer” en waarom nou niet eens “goed genoeg”?
Een belangrijke oorzaak van het consumentisme en het zoeken naar geluk is volgens Wachter het wegvallen van kerk en geloof. De maaatschappij heeft alle trekken van borderline gekregen, en één van die criteria is een gevoel van zinloosheid en leegte die men probeert te verdrijven met consumeren.
Het is niet zo dat hij het verleden terug wil. Er waren vroeger zaken die we niet terug willen hebben, zoals onderdrukking van arbeiders, vrouwen en seksualiteit en een hypocrisie en bekrompenheid die niemand terug wil.
Maar “de bekrompenheid, de kneuterigheid, de onmondigheid uit de tijd dat de kerk het voor het zeggen had, hebben plaatsgemaakt voor een ongebreideld en compleet zinloos consumeren en voor een niet te stoppen zucht naar geluk. Dat is natuurlijk een moeilijke boodschap voor hen die de bevrijding van kerk en geloof celebreren, maar het is wel waar. Het dier mens is een zinzoekend wezen, maar hij gaat de zin van het leven niet vinden in het fietsen op de Mont Ventoux. Zin heeft te maken met de zorg voor andere mensen, (…) met de blik van de ander, (…) met de gemeenschap. Wij kunnen niet onze eigen zin zijn, we hebben met de ander te maken,” aldus De Wachter, die zich o.a. door de filosoof Levinas en de economen Skidelsky (vader en zoon) liet inspireren.
En weet je…? Ik geloof werkelijk dat hij een punt heeft…!
Interview
Er is niets mis met af en toe ongelukkig zijn
We moeten al zoveel, want onze economie heeft groei nodig. En dan gaan we ook nog de Mont Ventoux opfietsen om gelukkig te worden. Is het gek dat psychiaters steeds meer pillen voorschrijven?
In zijn lezingen en in zijn bestseller 'Borderline Times' komt de beeldspraak herhaaldelijk terug. We leven in het Westen op een speedboot die sneller en sneller gaat; steeds meer mensen kunnen de moordende snelheid niet meer aan en vallen eruit. Ze komen in de reddingsboten van Dirk De Wachter, psychiater te Antwerpen, en zijn collega's.
"Ik zie in mijn praktijk mensen die niet de flexibiliteit hebben, de opleiding en de kracht om die steeds versnellende samenleving bij te benen. Ik zie dat er een kloof ontstaat tussen de winnaars, de succesjongens, en de verliezers. En van die laatste groep lijken er steeds meer te komen, zij kunnen de citroenpersachtige wereld van groei en nog eens groei niet meer volgen. Ik wil daar als psychiater op wijzen. De samenleving raakt oververhit, mensen vallen uit de boot. Tegen politici en economen zeg ik: denk daar over na. Ik zie het als mijn taak de spreekbuis te zijn voor mijn patiënten die mij zeggen: 'Het gaat mij niet meer.' Dat zij problemen hebben, is een gevolg van de economische structuur van de westerse wereld, dat is mijn stelling."
Het roer moet om?
"We moeten zeker niet op dezelfde weg doorgaan, want dan wordt het probleem alleen maar groter. Overal hoor ik dat we meer moeten groeien, dat Europa anders de concurrentie met opkomende landen als China gaat verliezen, er is geen alternatief. Maar dat is voor intellectuelen toch wel iets te goedkoop. Ik ben niet onnozel, ik snap ook wel dat we in deze mondiale economie als land niet plotsklaps kunnen zeggen: we gaan geen groei meer hebben. Maar als psychiater wil ik het probleem toch aankaarten bij de kapitein van de speedboot, Mark Rutte bij jullie, Elio Di Rupo bij ons. We moeten erover nadenken. Want als we gaan voor nog meer groei, wat betekent meer produceren, langer, harder en efficiënter werken, gaan er meer mensen uit de boot vallen en krijgen wij psychiaters meer patiënten."
Staccato somt De Wachter een paar cijfers op over het medicijngebruik in België, cijfers die hij ook in zijn boek 'Borderline Times' heeft opgenomen: "In dit land, waar tien miljoen mensen wonen, zijn 95.000 mensen werkonbekwaam om psychische redenen. Dat is een zeer grote en groeiende groep. Als je het nog breder wilt trekken: er zijn één miljoen en honderdduizend mensen, een op de negen, die psychofarmaca nemen: slaapmiddelen, kalmeermiddelen, antidepressiva, en andere. Is dat geen probleem, dat zoveel mensen pillen nodig hebben om vol te kunnen houden? Het zijn trouwens niet alleen mensen die uit de boot zijn gevallen, ook de succesvollen slikken pillen, juist om succesvol te kunnen blijven."
Als u een medicijn voorschrijft, hebt u dan niet het gevoel dat u daarmee het systeem van die snelle maatschappij juist in stand houdt?
"Ja, wel een beetje. Maar ik wil de patiënt die hier in deze kamer zit zo goed mogelijk helpen, dat is mijn taak, die heeft er niet veel boodschap aan als ik hem of haar een pil weiger met het argument: de maatschappij loopt niet zo lekker. Die patiënt wil zich beter voelen, en daar help ik bij.
Ik ben ook niet principieel tegen medicatie, en ik ben ook geen revolutionair die het systeem omver wil werpen. Deze sociaal gecorrigeerde kapitalistische maatschappij heeft ons zeer veel weelde gebracht. Het heeft niet zo slecht gemarcheerd, al was het niet perfect. Maar ik heb het gevoel dat dit model op zijn einde zit te komen. We raken aan de rand, er zijn grenzen aan de groei."
Herkent u zich in de analyses en pleidooien als die van vader en zoon Skidelsky, de Britse economen die minder groei en meer kwaliteit van leven bepleiten?
"Ik ben heel blij dat ik, een leek op economisch vlak, steun krijg van zeer slimme mensen uit die hoek.
Ik zie ook wel initiatieven in de maatschappij, acties van solidariteit, een opkomende groene economie. Niet meer, maar vooral beter.
De blitse boys uit de Londense City, die lachen daarom, laat ze maar krabbelen aan de rand, denken ze, maar ik denk dat dat belangrijke dingen zijn. Ik ben een cultuuroptimist. Wij hebben een bijzonder rijke cultuur, die wil ik behouden. Maar om ze te kunnen behouden, moeten we ze veranderen, anders gaan we met speedsnelheid naar een duale maatschappij van rijken en van armen die uit de boot vallen."
U hebt, gezien het succes van uw boek in Vlaanderen, een gevoelige snaar geraakt.
"Ja, dat heeft mijzelf ook verrast, overspoeld zelfs, er zijn al 25.000 exemplaren van verkocht en in Nederland begint het nu ook te lopen. Mea Cantillon, de grande dame van de sociologie in Vlaanderen, merkte op dat de psychiaters in dit land nu kennelijk de cultuurcritici zijn. Terwijl dat toch eigenlijk de taak zou moeten zijn van de filosofen, de schrijvers, de kunstenaars, de sociologen. Waar zijn zij gebleven? Ik citeer in mijn boek wel heel vaak de Franse auteur Michel Houellebecq, een fantastische schrijver die ik een keer heb mogen ontmoeten, een historische gebeurtenis voor mij. Uit zijn boeken, en uit literatuur met een grote L in het algemeen, leer ik meer over de waarheid van het leven, over wat mijn patiënten in hun subjectiviteit meemaken, dan uit een jaargang van The American Journal of Psychiatry."
Het streven naar ongebreidelde economische groei vindt Dirk De Wachter niet de enige uiting van de onmatigheid in de westerse wereld. Even zorgelijk is wat hij noemt 'de obsessionele zucht naar geluk' die de mens anno 2013 kenmerkt. "Het is meer, straffer en onmogelijker. Het geluk wordt dikwijls materieel ingevuld, maar het is ook een kickcultuur. Het geluk zit in reizen naar exotische oorden waar nog nooit iemand geweest is, in fantastische ervaringen, vliegskiën bijvoorbeeld, ik zou het niet eens durven, het zit in sportprestaties die ongeëvenaard zijn: de Mont Ventoux drie keer op fietsen, met een groot verzet, langs de moeilijkste kant, in rafting over wilde rivieren.
Voor mij zit het geluk daar juist niet. Ik denk zelfs dat als we het geluk daar gaan zoeken, dat het ongeluk dichtbij is. Want wat moet je na de derde keer de Mont Ventoux, ja, ge kunt de Galibier nog eens doen. Maar wat dan? In mijn ogen zit het geluk in het doodgewone. Fiets eens over de Veluwe, met een gewone fiets, of wandel eens door Amsterdam, dat is toch een mooie stad. Maar dat ziet men niet, men holt vooruit, het is diezelfde speedbootachtige idee."
U pleit voor een beetje meer ongeluk in het leven.
"Ja, dat zou ons goed doen, dat meen ik serieus. Ziekte, dood, tegenslag, verlies, horen bij het leven. Wir setzen uns mit Tränen nieder, dat prachtige slot van de Matthäuspassion van Bach, ik kan dat niet genoeg horen. Maar we willen die tranen niet zien, we stoppen ze weg, we kunnen niet meer ongelukkig zijn, willen tegenslag en verlies niet meer in ons gewone bestaan incorporeren.
Wat doet een hypergelukkige als er iets tegenzit? Dan gaat-ie naar een psychiater en vraagt om een pil. Is uw moeder gestorven en zijt ge na zes weken nog triest? Vraag een pil! Terwijl ik juist het omgekeerde zou zeggen: zijt ge na zes weken niet meer triest? Dan moet ge naar de psychiater, want het is wel uw moeder die gestorven is.
We moeten weer leren inzien dat het paradijs niet op aarde is, dat het hier wat krabbelen is, moeilijk soms, maar dat dat op zichzelf geen probleem hoeft te zijn. Het leven is nu eenmaal wat lastig, dat waren we vergeten."
Nederlandse kinderen zijn de gelukkigste ter wereld, dat is toch niet verkeerd? We zijn er in ieder geval trots op.
"Kinderen, in België en in Nederland, gaan ook met massa's naar de kinderpsychiater, ge moet aanschuiven, een jaar wachten tot ge er terecht kan. De gelukkigste ter wereld? Onze kinderen groeien op in een verbrokkelde maatschappij met verbrokkelde gezinnen, hechtingsstoornissen worden een steeds groter probleem. Ik zie dat huwelijken het niet meer houden.
Nu wil ik niet terug naar de jaren vijftig, bij mekaar blijven lijkt me geen goed idee als je mekaar niet meer kan uitstaan. Ik pleit er wel voor na te denken over de zorg voor uw kinderen. Bijna één op de drie gescheiden vaders in Nederland ziet zijn eigen kind niet meer. Hoezo de gelukkigste kinderen ter wereld? Ik zie dat er heel veel ouders zo met zichzelf bezig zijn, met hun scheiding, met hun nieuwe partner, met hun ongebreideld gelukkig zijn, dat ze vergeten dat hun kinderen gewoon naar school moeten."
Het consumentisme en het zoeken naar geluk moeten het gat opvullen dat ontstaan is door het wegvallen van kerk en geloof, zegt De Wachter. "In mijn boek noem ik negen criteria van borderline, en mijn stelling is dat onze maatschappij alle trekken van borderline vertoont. Hardnekkige gevoelens van zinloosheid en leegte is een van die criteria. Ik zie dat overal om me heen. We hadden in Vlaanderen een zeer kerkelijke structuur, katholiek, bij jullie was dat gereformeerd, en daarin was de zingeving gegeven. We hebben ons van die vermolmde structuur bevrijd, maar we hebben het kind met het badwater weggegooid. We hebben onze rituelen, onze cultuurgeschiedenis van tweeduizend jaar, bij het groot vuil gezet.
We hebben niet meer de traditionele omgang met moeilijke momenten die de kerk ons bood, we hebben de betekenisgevers die vorige generaties wél hadden niet meer, we hebben niet goed nagedacht: wat doen we met ziekte en dood? Er is alleen maar een plat consumentisme voor in de plaats gekomen. De westerse mens verdrijft de zinloosheid door te consumeren, en dat past dan weer in het verhaal van de economische groei. We kopen van alles dat we niet nodig hebben om de zin te vergeten."
Bespeur ik hier een hang naar het verleden?
"Nee, zeker niet! Elke tijd heeft zijn verschrikkingen, deze ook. Maar vroeger was het minstens zo erg, zo niet erger. We hebben ons bevrijd van de onderdrukking van de arbeidersklasse, van de onderdrukking van de vrouw, van de onderdrukking van de seksualiteit, van onwaarschijnlijke hypocrisie - nee, daar wil ik allemaal niet naar terug. We zijn per saldo toch vooruitgegaan. Maar we hebben wel een probleem: de bekrompenheid, de kneuterigheid, de onmondigheid uit de tijd dat de kerk het voor het zeggen had, hebben plaatsgemaakt voor een ongebreideld en compleet zinloos consumeren en voor een niet te stoppen zucht naar geluk. Dat is natuurlijk een moeilijke boodschap voor hen die de bevrijding van kerk en geloof celebreren, maar het is wel waar. Het dier mens is een zinzoekend wezen, maar hij gaat de zin van het leven niet vinden in het fietsen op de Mont Ventoux."
Waar ligt de zin van het leven dan wel?
"Zin heeft te maken met de zorg voor andere mensen, en dan komen we uit bij mijn Franse filosoof Emmanuel Levinas. Ik besluit mijn boek met zijn beschouwingen.
Zin heeft te maken met de blik van de ander, zegt hij, met de gemeenschap. Dat klinkt wollig, ik zie het aan uw gezicht, maar Levinas is absoluut niet wollig, hij is juist afschuwelijk hard, hij houdt ons een spiegel voor. Wij kunnen niet onze eigen zin zijn, we hebben met de ander te maken."
Wie is Dirk De Wachter?
Dirk De Wachter (1960) is een van de bekendste psychiaters van België. Regelmatig mengt hij zich in het publieke debat, via radio en tv of door lezingen die hij in het land houdt. Tijdens deze lezingen ontstond het idee voor het boek 'Borderline Times'.
De Wachter (getrouwd, drie kinderen) woont en houdt praktijk in het centrum van Antwerpen. Verder is hij diensthoofd systeem- en gezinstherapie aan het Universitair Psychiatrisch Centrum van de Katholieke Universiteit in Leuven.
"Ik zie in mijn praktijk mensen die niet de flexibiliteit hebben, de opleiding en de kracht om die steeds versnellende samenleving bij te benen. Ik zie dat er een kloof ontstaat tussen de winnaars, de succesjongens, en de verliezers. En van die laatste groep lijken er steeds meer te komen, zij kunnen de citroenpersachtige wereld van groei en nog eens groei niet meer volgen. Ik wil daar als psychiater op wijzen. De samenleving raakt oververhit, mensen vallen uit de boot. Tegen politici en economen zeg ik: denk daar over na. Ik zie het als mijn taak de spreekbuis te zijn voor mijn patiënten die mij zeggen: 'Het gaat mij niet meer.' Dat zij problemen hebben, is een gevolg van de economische structuur van de westerse wereld, dat is mijn stelling."
Het roer moet om?
"We moeten zeker niet op dezelfde weg doorgaan, want dan wordt het probleem alleen maar groter. Overal hoor ik dat we meer moeten groeien, dat Europa anders de concurrentie met opkomende landen als China gaat verliezen, er is geen alternatief. Maar dat is voor intellectuelen toch wel iets te goedkoop. Ik ben niet onnozel, ik snap ook wel dat we in deze mondiale economie als land niet plotsklaps kunnen zeggen: we gaan geen groei meer hebben. Maar als psychiater wil ik het probleem toch aankaarten bij de kapitein van de speedboot, Mark Rutte bij jullie, Elio Di Rupo bij ons. We moeten erover nadenken. Want als we gaan voor nog meer groei, wat betekent meer produceren, langer, harder en efficiënter werken, gaan er meer mensen uit de boot vallen en krijgen wij psychiaters meer patiënten."
Staccato somt De Wachter een paar cijfers op over het medicijngebruik in België, cijfers die hij ook in zijn boek 'Borderline Times' heeft opgenomen: "In dit land, waar tien miljoen mensen wonen, zijn 95.000 mensen werkonbekwaam om psychische redenen. Dat is een zeer grote en groeiende groep. Als je het nog breder wilt trekken: er zijn één miljoen en honderdduizend mensen, een op de negen, die psychofarmaca nemen: slaapmiddelen, kalmeermiddelen, antidepressiva, en andere. Is dat geen probleem, dat zoveel mensen pillen nodig hebben om vol te kunnen houden? Het zijn trouwens niet alleen mensen die uit de boot zijn gevallen, ook de succesvollen slikken pillen, juist om succesvol te kunnen blijven."
Als u een medicijn voorschrijft, hebt u dan niet het gevoel dat u daarmee het systeem van die snelle maatschappij juist in stand houdt?
"Ja, wel een beetje. Maar ik wil de patiënt die hier in deze kamer zit zo goed mogelijk helpen, dat is mijn taak, die heeft er niet veel boodschap aan als ik hem of haar een pil weiger met het argument: de maatschappij loopt niet zo lekker. Die patiënt wil zich beter voelen, en daar help ik bij.
Ik ben ook niet principieel tegen medicatie, en ik ben ook geen revolutionair die het systeem omver wil werpen. Deze sociaal gecorrigeerde kapitalistische maatschappij heeft ons zeer veel weelde gebracht. Het heeft niet zo slecht gemarcheerd, al was het niet perfect. Maar ik heb het gevoel dat dit model op zijn einde zit te komen. We raken aan de rand, er zijn grenzen aan de groei."
Herkent u zich in de analyses en pleidooien als die van vader en zoon Skidelsky, de Britse economen die minder groei en meer kwaliteit van leven bepleiten?
"Ik ben heel blij dat ik, een leek op economisch vlak, steun krijg van zeer slimme mensen uit die hoek.
Ik zie ook wel initiatieven in de maatschappij, acties van solidariteit, een opkomende groene economie. Niet meer, maar vooral beter.
De blitse boys uit de Londense City, die lachen daarom, laat ze maar krabbelen aan de rand, denken ze, maar ik denk dat dat belangrijke dingen zijn. Ik ben een cultuuroptimist. Wij hebben een bijzonder rijke cultuur, die wil ik behouden. Maar om ze te kunnen behouden, moeten we ze veranderen, anders gaan we met speedsnelheid naar een duale maatschappij van rijken en van armen die uit de boot vallen."
U hebt, gezien het succes van uw boek in Vlaanderen, een gevoelige snaar geraakt.
"Ja, dat heeft mijzelf ook verrast, overspoeld zelfs, er zijn al 25.000 exemplaren van verkocht en in Nederland begint het nu ook te lopen. Mea Cantillon, de grande dame van de sociologie in Vlaanderen, merkte op dat de psychiaters in dit land nu kennelijk de cultuurcritici zijn. Terwijl dat toch eigenlijk de taak zou moeten zijn van de filosofen, de schrijvers, de kunstenaars, de sociologen. Waar zijn zij gebleven? Ik citeer in mijn boek wel heel vaak de Franse auteur Michel Houellebecq, een fantastische schrijver die ik een keer heb mogen ontmoeten, een historische gebeurtenis voor mij. Uit zijn boeken, en uit literatuur met een grote L in het algemeen, leer ik meer over de waarheid van het leven, over wat mijn patiënten in hun subjectiviteit meemaken, dan uit een jaargang van The American Journal of Psychiatry."
Het streven naar ongebreidelde economische groei vindt Dirk De Wachter niet de enige uiting van de onmatigheid in de westerse wereld. Even zorgelijk is wat hij noemt 'de obsessionele zucht naar geluk' die de mens anno 2013 kenmerkt. "Het is meer, straffer en onmogelijker. Het geluk wordt dikwijls materieel ingevuld, maar het is ook een kickcultuur. Het geluk zit in reizen naar exotische oorden waar nog nooit iemand geweest is, in fantastische ervaringen, vliegskiën bijvoorbeeld, ik zou het niet eens durven, het zit in sportprestaties die ongeëvenaard zijn: de Mont Ventoux drie keer op fietsen, met een groot verzet, langs de moeilijkste kant, in rafting over wilde rivieren.
Voor mij zit het geluk daar juist niet. Ik denk zelfs dat als we het geluk daar gaan zoeken, dat het ongeluk dichtbij is. Want wat moet je na de derde keer de Mont Ventoux, ja, ge kunt de Galibier nog eens doen. Maar wat dan? In mijn ogen zit het geluk in het doodgewone. Fiets eens over de Veluwe, met een gewone fiets, of wandel eens door Amsterdam, dat is toch een mooie stad. Maar dat ziet men niet, men holt vooruit, het is diezelfde speedbootachtige idee."
U pleit voor een beetje meer ongeluk in het leven.
"Ja, dat zou ons goed doen, dat meen ik serieus. Ziekte, dood, tegenslag, verlies, horen bij het leven. Wir setzen uns mit Tränen nieder, dat prachtige slot van de Matthäuspassion van Bach, ik kan dat niet genoeg horen. Maar we willen die tranen niet zien, we stoppen ze weg, we kunnen niet meer ongelukkig zijn, willen tegenslag en verlies niet meer in ons gewone bestaan incorporeren.
Wat doet een hypergelukkige als er iets tegenzit? Dan gaat-ie naar een psychiater en vraagt om een pil. Is uw moeder gestorven en zijt ge na zes weken nog triest? Vraag een pil! Terwijl ik juist het omgekeerde zou zeggen: zijt ge na zes weken niet meer triest? Dan moet ge naar de psychiater, want het is wel uw moeder die gestorven is.
We moeten weer leren inzien dat het paradijs niet op aarde is, dat het hier wat krabbelen is, moeilijk soms, maar dat dat op zichzelf geen probleem hoeft te zijn. Het leven is nu eenmaal wat lastig, dat waren we vergeten."
Nederlandse kinderen zijn de gelukkigste ter wereld, dat is toch niet verkeerd? We zijn er in ieder geval trots op.
"Kinderen, in België en in Nederland, gaan ook met massa's naar de kinderpsychiater, ge moet aanschuiven, een jaar wachten tot ge er terecht kan. De gelukkigste ter wereld? Onze kinderen groeien op in een verbrokkelde maatschappij met verbrokkelde gezinnen, hechtingsstoornissen worden een steeds groter probleem. Ik zie dat huwelijken het niet meer houden.
Nu wil ik niet terug naar de jaren vijftig, bij mekaar blijven lijkt me geen goed idee als je mekaar niet meer kan uitstaan. Ik pleit er wel voor na te denken over de zorg voor uw kinderen. Bijna één op de drie gescheiden vaders in Nederland ziet zijn eigen kind niet meer. Hoezo de gelukkigste kinderen ter wereld? Ik zie dat er heel veel ouders zo met zichzelf bezig zijn, met hun scheiding, met hun nieuwe partner, met hun ongebreideld gelukkig zijn, dat ze vergeten dat hun kinderen gewoon naar school moeten."
Het consumentisme en het zoeken naar geluk moeten het gat opvullen dat ontstaan is door het wegvallen van kerk en geloof, zegt De Wachter. "In mijn boek noem ik negen criteria van borderline, en mijn stelling is dat onze maatschappij alle trekken van borderline vertoont. Hardnekkige gevoelens van zinloosheid en leegte is een van die criteria. Ik zie dat overal om me heen. We hadden in Vlaanderen een zeer kerkelijke structuur, katholiek, bij jullie was dat gereformeerd, en daarin was de zingeving gegeven. We hebben ons van die vermolmde structuur bevrijd, maar we hebben het kind met het badwater weggegooid. We hebben onze rituelen, onze cultuurgeschiedenis van tweeduizend jaar, bij het groot vuil gezet.
We hebben niet meer de traditionele omgang met moeilijke momenten die de kerk ons bood, we hebben de betekenisgevers die vorige generaties wél hadden niet meer, we hebben niet goed nagedacht: wat doen we met ziekte en dood? Er is alleen maar een plat consumentisme voor in de plaats gekomen. De westerse mens verdrijft de zinloosheid door te consumeren, en dat past dan weer in het verhaal van de economische groei. We kopen van alles dat we niet nodig hebben om de zin te vergeten."
Bespeur ik hier een hang naar het verleden?
"Nee, zeker niet! Elke tijd heeft zijn verschrikkingen, deze ook. Maar vroeger was het minstens zo erg, zo niet erger. We hebben ons bevrijd van de onderdrukking van de arbeidersklasse, van de onderdrukking van de vrouw, van de onderdrukking van de seksualiteit, van onwaarschijnlijke hypocrisie - nee, daar wil ik allemaal niet naar terug. We zijn per saldo toch vooruitgegaan. Maar we hebben wel een probleem: de bekrompenheid, de kneuterigheid, de onmondigheid uit de tijd dat de kerk het voor het zeggen had, hebben plaatsgemaakt voor een ongebreideld en compleet zinloos consumeren en voor een niet te stoppen zucht naar geluk. Dat is natuurlijk een moeilijke boodschap voor hen die de bevrijding van kerk en geloof celebreren, maar het is wel waar. Het dier mens is een zinzoekend wezen, maar hij gaat de zin van het leven niet vinden in het fietsen op de Mont Ventoux."
Waar ligt de zin van het leven dan wel?
"Zin heeft te maken met de zorg voor andere mensen, en dan komen we uit bij mijn Franse filosoof Emmanuel Levinas. Ik besluit mijn boek met zijn beschouwingen.
Zin heeft te maken met de blik van de ander, zegt hij, met de gemeenschap. Dat klinkt wollig, ik zie het aan uw gezicht, maar Levinas is absoluut niet wollig, hij is juist afschuwelijk hard, hij houdt ons een spiegel voor. Wij kunnen niet onze eigen zin zijn, we hebben met de ander te maken."
Wie is Dirk De Wachter?
Dirk De Wachter (1960) is een van de bekendste psychiaters van België. Regelmatig mengt hij zich in het publieke debat, via radio en tv of door lezingen die hij in het land houdt. Tijdens deze lezingen ontstond het idee voor het boek 'Borderline Times'.
De Wachter (getrouwd, drie kinderen) woont en houdt praktijk in het centrum van Antwerpen. Verder is hij diensthoofd systeem- en gezinstherapie aan het Universitair Psychiatrisch Centrum van de Katholieke Universiteit in Leuven.
Abonneren op:
Posts (Atom)