zaterdag 18 mei 2013

Tegengeluiden


Kijk...! Luister...! Het geluid wordt luider...!
En opmerkelijk: alwéér die vader en zoon Skidelsky die worden genoemd... Ik ga me eens in die twee verdiepen!

Opinie

'Word je als mens (M/V) wel gelukkig van al dat harde werken?'

Jammer dat het alleen over de kennelijke tegenstelling tussen man en vrouw gaat in de discussie over de emancipatienota van minister Bussemaker, vindt schrijver Gerhard Hormann. De discussie zou moeten gaan of we wel een samenleving willen waarbij alles ondergeschikt is gemaakt aan de economie.
Beeld anp
Het is jammer dat bijna alle reacties op de oproep van minister Bussemaker blijven steken in traditionele man/vrouw-discussies. Want wie iets verder kijkt, ontdekt dat haar emancipatienota juist genadeloos de manco's van de huidige dolgedraaide maatschappij blootlegt waarin alles alleen nog maar om economie draait.

Het kan best dat we in 2020, of kort daarna, te maken krijgen met problematische krapte op de arbeidsmarkt door vergrijzing en ontgroening. Maar zég dat dan gewoon. Maak werken fiscaal aantrekkelijker, zorg voor fatsoenlijke kinderopvang en koppel dat aan een moreel appèl om er met z'n allen de schouders onder te zetten. In plaats daarvan trekt Bussemaker een rookgordijn op en probeert ze vrouwen met valse en verouderde argumenten massaal aan het werk te krijgen.

Arbeidersparadijs
Bij het geëmancipeerde arbeidersparadijs dat Bussemaker blijkbaar voor ogen staat, hoort automatisch betaalbare kinderopvang, goede en goedkope gezondheidszorg, degelijk en voor iedereen toegankelijk hoger onderwijs en gratis openbaar vervoer. Het wordt pas een probleem wanneer al dat harde werken alleen nog maar bedoeld is om al die voorzieningen draaiende te houden. Dat zijn we allemaal hamsters geworden in een kooi waaruit geen ontsnappen meer mogelijk is en is de ratrace definitief een rattenval geworden.

Wie een karikatuur wil neerzetten van onze samenleving - en dat doet Bussemaker in haar eigen emancipatienota feitelijk ook - kan vaststellen dat we eerst onze kinderen onderbrengen in crèches en onze ouders in bejaardenhuizen, waarna we onszelf de hele week vrijwillig opsluiten in kantoortuinen. Dat eerste doen we zogenaamd omdat dat 'goed voor hun ontwikkeling is', het tweede omdat dat 'voor hun eigen bestwil is' en het laatste voor onze eigen 'persoonlijke ontplooiing'.

Alleen op zaterdagmiddag
Nou, ik kan eerlijk zeggen dat ik de me de laatste maanden, sinds ik geen vaste baan meer heb, stukken beter heb kunnen ontplooien dan in de tijd dat ik nog elke dag een deadline had, mezelf regelmatig voorbij rende en alleen tijd had om een goed boek te lezen tijdens mijn schaarse vakanties. Want is dat wat we willen? Zo hard werken en de hele tijd zoveel bordjes omhoog houden dat we alleen op zondagmiddag een uurtje kunnen genieten van onze onderhoudsvrije achtertuin?

Ik weet niet welke overspannen verwachtingen Bussemaker precies heeft van de wereld waarin alle vrouwen eindelijk fulltime aan het werk zijn, maar het staat mijlenver af van de definitie van 'het goede leven' waarnaar vader en zoon Skidelsky op zoek zijn in hun laatste boek. In die zin is de oproep van Bussemaker ook een beetje ongelukkig getimed, want steeds meer mensen zijn juist op zoek naar een betere balans tussen werk en privé. Niet voor niks stelde topmodel Linda Evangelista tijdens de laatste Miljonair Fair nuchter vast dat 'tijd de nieuwe luxe is'. Misschien worden mensen wel stukken gelukkiger als ze juist iets minder hard zouden werken en meer zouden gaan genieten.

Verborgen agenda
Bussemaker heeft dus niet alleen een dubbele agenda, maar ook een verborgen agenda. Zij weet heel goed dat fulltime werkende vrouwen meer geld opleveren omdat ze meer belasting betalen en ook meer consumeren. Bij een eventuele scheiding hoeven ze geen beroep te doen op de bijstand en als ze ook nog een tweede auto kopen of leasen, levert dat een sloot BPM en accijns op. Dat is allemaal pure winst voor de staatskas. Maar de hele discussie gaat voorbij aan de vraag wat dat nou precies oplevert voor al die vrouwen zelf.

En dat geldt, om nog maar eens te onderstrepen dat het uiteindelijk helemaal niet over vrouwenemancipatie gaat, net zo goed voor mannen. Ooit las ik een brief van een man die gekweld werd door alle keren dat hij 'nee' of 'nu even niet' had gezegd tegen zijn zoontje, als die hem vroeg of hij kwam spelen. Inmiddels was zijn zoon te oud voor Lego en had de vader spijt van al die gemiste kansen. Niet alleen moest ik huilen toen ik die brief las, ik trok daar ook mijn conclusies uit. Ik heb daarna nooit meer 'nee' gezegd tegen mijn jongste zoon en laat spontaan alles uit mijn handen vallen als hij na schooltijd wil gaan fietsen of kanoën.

Iedere ambitieuze vrouw van 35 die haar kinderwens nog eventjes uitstelt en stiekem fantaseert over een Mini Cabrio, moet zich realiseren dat ze ooit een keer 53 wordt. Niet alleen ziet je wensenlijstje er dan opeens totaal anders uit (want hoeveel enthousiaste carrièrevrouwen van die leeftijd zie je ooit in de media?), je gaat ook anders tegen het leven aankijken. Het is een cliché, maar er zijn niet veel mensen die er op hun sterfbed spijt van hebben dat ze niet nóg meer tijd op kantoor hebben doorgebracht.

Daar zou de discussie dus over moeten gaan: of we in een maatschappij willen leven waarin alles ondergeschikt is gemaakt aan de economie en waar de 'intensieve menshouderij' van Jaap Peters en Judith Pouw steeds extremere vormen aanneemt. Moeten we met z'n allen zonder mopperen langer doorwerken en ook zonder protest onze seniorendagen en ATV-uren inleveren of zetten we onze hakken in het zand en gaan we (M/V) vanaf nu allemaal in deeltijd werken en op woensdagmiddag gewoon lekker lui op het strand liggen met het hele gezin?

Gerhard Hormann (1961) is politicoloog en schrijver van het boek Helemaal Vrij!
 
Ik weet niet welke overspannen verwachtingen Bussemaker precies heeft van de wereld waarin alle vrouwen eindelijk fulltime aan het werk zijn, maar het staat mijlenver af van de definitie van 'het goede leven' waarnaar vader en zoon Skidelsky op zoek zijn in hun laatste boek.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten