zondag 5 juli 2020

Chin. Ind. Spec. Rest. is immaterieel erfgoed geworden.

Mingfang Wang heeft er recentelijk een interessant boek ("Tijgerkop") over geschreven: De Chinees. Ofwel het ouderwetse Chinees-Indische restaurant, beter bekend als "Chin. Ind. Spec. Rest.". 

En de Chinees wordt bedreigd! 

Het restaurant, vaak uitgevoerd in rood, zwart en goudaccenten vol kleurige schilderijtjes, wuivende katten, een groot aquarium, grote vazen en dergelijke, wordt steeds vaker vervangen door all-you-can-eat, wok, tapas en sushi. Ook de veel te grote bakken met afhaalgerechten die amper wat te doen hadden met originele Indische Babi Pangang, Chinese Ku Lu Yuk en dergelijke, zijn minder populair aan het worden. Verder is het door allerlei omstandigheden heel moeilijk een goede Chinese kok te krijgen. Vroeger stonden ze nog wel eens illegaal in de keuken (niet altijd onder de beste omstandigheden), tegenwoordig wordt daar streng op gecontroleerd. Er komt ook veel bureaucratie bij kijken voor een Chinese kok hier aan het werk kan. Een Nederlander hiervoor opleiden klinkt makkelijk, maar er zit ook nog eens een heel stuk eigen cultuur aan vast waar je min of meer in opgegroeid moet zijn, heb ik ooit gehoord.

Overigens heb ik ooit gehoord dat de hoeveelheden van de afhaalchinees zo krankzinnig veel waren omdat het een schande is als een gast zijn bord leeg eet: dan heb je te weinig gekookt. 

Ik ben dol op Chinees. En dan liefst die panden vol vergane glorie, met een leeuw of een boeddha voor de deur. Familiebedrijven waar oma en opa de scepter zwaaien, al spreken ze amper Nederlands. Bij afhalen staat er een klankschaal vol kroepoek of cassavechips (liefst de hele zodat je tijdens het wachten een pilsje bestelt) op de toonbank. Er is zelden een website, of eentje waarop een mededeling staat over het kerstmenu van 2012. De menukaart wemelt van de schrijffouten. Na de maaltijd krijg je een pepermuntje, bonbon, fortune cookie en een heetvochtige doek met een lekker geurtje. 

Ik eet daar graag. En dan geen babi pangang, ku lu kai of fu yung hai met de veel te zoete saus. Nee, mij maak je gelukkiger met een goede loempia en een bakje haaienvinnensoep.

Natuurlijk is er geen haaienvin aan te pas gekomen (hoewel het in China wel gegeten wordt - maar we weten inmiddels wat de authentieke Chinese keuken kan aanrichten en erg diervriendelijk zijn haaienvinnen niet verkregen). De soep is eigenlijk afgeleid van de "egg-drop-soup" 

Ik heb jarenlang fietstochten gemaakt door grote delen van het land, inclusief een door mijzelf ontworpen benadering van het Pieterpad. Zie ook https://www.pindat.com/reisblog/marijke.onderweg 
Niet zelden bezocht ik na afloop zo'n Chin. Ind. Spec. Rest. Bijna allemaal waren ze geweldig, en vaak goed betaalbaar. De loempia's waren zonder uitzondering vers bereid met een enorme pannenkoek als basis, gevuld met verse taugé en als het goed is een flinke plak ham of fricandeau of stevige brokken kipfilet. Ik had er een maaltijd aan! De beste haaienvinnensoep is goed lobbig en heeft fijngesnipperde ham of kip en bosuiringetjes. Zelden was ik teleurgesteld, behalve die keer bij het station in Utrecht toen ik ongezouten soep mee kreeg. Ik ontdekte het pas later...

Toen ik halverwege de jaren tachtig in het centrum van Hilversum woonde kwam ik wel eens bij De Chinese Muur, waar Mingfang Wang later de scepter zwaaide. Zij schreef een interessant boek over dit restaurant en de Chinese cultuur, maar (vooral) ook de moeite die het kost om de zaak draaiende te houden, met name vanwege de zenuwtergende bureaucratie die volgens mij eerder de oorzaak zijn van het sluiten van steeds meer restaurants dan de veranderde smaak van de Nederlander. 

Zo'n Chin. Ind. Spec. Rest. heeft inmiddels een plekje gekregen in het Openluchtmuseum en afgelopen week is het erkend als immaterieel erfgoed. De stichting Meer Dan Babi Pangang, die de Aziatische cultuur promoot, heeft daar lang voor gelobbyd. 

Er is een lijst met adressen, samengesteld door Mark van Wonderen die ook een fotoboek heeft gemaakt met deze restaurants, met de naam Chin. Ind. Spec. Rest. Een mooiere naam kon hij dat boek niet geven! (note to self: op mijn verjaardagslijst!)

De Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland heeft nu zo'n 160 oude ambachten, activiteiten en tradities, waaronder Fierljeppen, de Friese Strontweek en het Rotterdamse Zomerfestival. Tegelijk met de Chinees kwamen afgelopen week ook het carnaval in Noordoost-Twente, het hindoeïstische feest Holi Phagwa, de Brabantse orgelcultuur, de riviervisserij, het SKS-kampioenschap Skûtjesilen in Sneek en de traditionele bevloeiing van grasland op de lijst te staan.

Beeld © Mark van Wonderen/www.chinindspecrest.nl

Geen opmerkingen:

Een reactie posten