Gisteren was Prinsjesdag. Er zijn tijden geweest dat de mensen stonden te kleumen langs de weg, maar dit jaar was dat om meerdere redenen anders. Ten eerste natuurlijk wegens corona. Geen rit per koets, geen vlaggetjes en hoedjes, geen Ridderzaal maar Grote Kerk.
Maar ook: geen gekleum en medelijden omdat Máxima het vast wel heel erg koud heeft in haar dunne kleedje.
Er werden namelijk weer eens temperatuurrecords versplinterd. Het septemberrecord werd met 35,1 graden in Gilze Rijen verpulverd. Eerder dit jaar hadden we al een recordzonnige lente en een bijzonder lange hittegolf.
"Wen er maar vast aan," aldus Gerrit Hiemstra in de PZC.
Hij ziet het opnieuw als bevestiging van de opwarming van de aarde. Dertig graden in september is vrij uniek, maar had misschien ook zonder opwarming gekund. Maar 35 graden was ooit hartje zomer al extreem.
Ook KNMI-klimaatonderzoeker Geert Jan van Oldenborgh zegt dat de oorzaak van de records van de laatste tijd de verwarming van de aarde is door de uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen.
Helaas zijn er nog hordes mensen die schuimbekkend bulderen dat het onzin, indoctrinatie, een complot etcetera is (niet zelden dezelfde mensen die ook zo reageren als het onderwerp over corona gaat). Graag pakken ze de gehomogeniseerde metingen van het KNMI er bij om te bewijzen dat we besodemieterd worden, terwijl de reden hiervoor heel anders is. Sterker nog: ook zonder de gehomoniseerde meetreeks is duidelijk te zien dat het steeds warmer wordt (ik heb nog ergens de oude gegevens liggen).
Neem nou de afgelopen drie zomers, zegt Van Oldenborgh. "Als je me vier jaar terug had gevraagd of drie van dergelijke zomers op een rij nu al mogelijk waren - 2018 was extreem droog en warm, 2019 brak het temperatuurrecord en dit jaar hadden we de grote hittegolf - had ik nee gezegd."
Wat voor extreems hebben we de laatste tijd meegemaakt?
1) het septemberrecord van 4 september 1929 (34,2 graden) is verpletterd naar 35,1 graad. Overigens had voor de homogenisatie Maastricht het record met 35,2 graden, maar omdat het station in de jaren zeventig naar het hoger gelegen Beek verhuisde werd het bijgesteld. Ook De Bilt haalde gisteren 30 graden, een recordlate tropische dag, een recordwarme 15e september en de heetste Prinsjesdag sinds 1901.
2) de hittegolf van augustus:
* warmste week in De Bilt ooit (reeks van 8 tropische dagen)
* 6-13 augustus had een Tgem van 33,1 graden in De Bilt, ruim een graad warmer dan tijdens het record van 1975.
* 13 dagen lange hittegolf is een augustusrecord, met 9 tropische dagen.
3) De Bilt had in de lente 792 zonuren. Normaal is 502 uur. Het voorjaar was zelfs zonniger dan vrijwel alle zomers, zelfs de extreme zomers van 2019 en 2018 hadden respectievelijk 756 en 765 zonuren. Gemiddeld is 608 uur.
4) in 2019 werd het absolute maximum gehaald. Het oude hoogste maximum was 38,6 graden (1944). Op 24 juli 2019 haalde EIndhoven 39,3 graden, op 25 juli scoorde Gilze Rijen maar liefst 40,7 graden. Deelen zou 42,9 hebben gehaald, maar het KNMI annuleerde het record omdat omliggende stations niet zo'n snelle toename van de temperatuur als in Deelen hadden geregistreerd. Toch is er geen mankement aan de apparatuur geconstateerd. Plaatselijk waren er drie dagen boven de 35 graden, ofwel een superhittegolf.
5) twee hittegolven in één jaar is bijzonder, maar goed, ooit was het al bijzonder als er überhaupt een hittegolf is, en we hebben er nu drie achtereenvolgende jaren al eentje gehad. Vorig jaar kwam er zo'n tweede hittegolf. Die begon op 23 augustus en het werd een recordlate hittegolf (het oude record was 22 augustus 2001). Eerdere jaren met twee hittegolven in De Bilt vonden plaats in 1941, 2006 en, daar is hij weer, 2018.
6) het ene na het andere warmterecord sneuvelt, maar er werd vorig jaar toch nog een kouderecord gebroken: het dagrecord in De Bilt van 6 oktober 2019. Het werd niet warmer dan 9,6 graden, het oude record was 10,1 graden (1936). Op Vlieland werd ook een dagrecord gemeten, op 9 juli 2019 werd het niet warmer dan 13,7 graden, waarmee het oude dagrecord van 16,7 er overtuigend aan ging.
De kans op een Elfstedentocht? Gerrit Hiemstra vreest het ergste. De extremen worden warmer en felle kou zeldzamer. "Slechts incidenteel sneuvelt er nog een koude-record."
Van Oldenborgh is positiever: "Ja, een Elfstedentocht blijft mogelijk, een extreme winter is zoveel kouder dan normale winters, dat kan ook met twee graden opwarming nog. In 2012 was het bijna zover. Onderschat nooit de grilligheid van het weer, is een bekend gezegde onder klimatologen. De kans wordt uiteraard wel een stuk kleiner.”
 |
| © AD/Mark Reijntjes |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten