zaterdag 21 februari 2004

Cox, Halsema, cabaret en kleinkunst

Op de radio is momenteel een prachtige special over Gerard Cox en Frans Halsema. Kopstukken uit het cabaret van de jaren 70!

In die jaren was ik nog een blaagje van basisschoolleeftijd, maar mijn vader was (en is gelukkig nog steeds) een groot cabaret-fan. Elke zondag, na het middageten, presenteerde de AVRO het programma NAR (Nederlandse Artiesten Revue). En daar moesten we verplicht naar luisteren en stil zijn, zoals andere jaren-70-gezinnen moesten zwijgen als G.B.J.Hiltermann zijn columns uitsprak... Mijn vader nam verschillende uitzendingen, die elk 2 uur duurden, op cassettebandjes op, en dat namen we mee als we de lange vakantierit naar Zwitserland of Italië gingen maken. Ik behoorde zeker niet tot de doelgroep, maar ik genoot ervan! Samen met het cassettebandje "Vroeger of later" van Robert Long kreeg ik heel wat Nederlandse cultuur met de paplepel toegediend, vooral op de achterbank van onze Ford Taunus...

Op die cassettebandjes van NAR stond veel cabaret, afgewisseld door Nederlandstalige muziek. Het cabaret in NAR kon voor die tijd best pittig zijn, Fons Jansen en Henk Elsink werden afgewisseld door "dat langharig tuig" van Neerlands Hoop (jazeker, Freek de Jonge met Bram Vermeulen!) en het duo Frans Halsema en Gerard Cox. Met name Cox werd destijds als "links" gezien.

Grote schande, toen diezelfde Gerard Cox in 1973 een mega-hit scoorde met "'t Is Weer Voorbij Die Mooie Zomer". Dat betekende: ook erkenning bij TROS-publiek. Dus optredens bij Chiel Montagne, Op Losse Groeven (als Frans Bauer 50 jaar geleden was geboren, was hij daar zeker vaste klant). De oude fans van Gerard Cox gingen daarna massaal over hun nek: hún maatschappijkritische Cox bij Chiel Montagne?!?!?

De cabaretgroep Don Quishocking (waar Gerard Cox volgens mij eerder een flinke vinger in de pap had gehad) liet "deze verrader" vallen als een baksteen en besteedde er een liedje aan: "Ome Gerard" (door Ivo de Wijs). "Pak de poen, Ome Gerard!" Dit werd in NAR regelmatig uitgezonden...

Gerard Cox haalde de schouders op en ging zijn gang. En dat doet hij nog steeds!

Frans Halsema is een ander verhaal. Hij had, na zijn cabaretoptredens met Cox, een reputatie als liedjeszanger, zoals men dat noemde. "Amsterdam, Buitenvelderd" werd uit zijn mond een grimmig schilderijtje van de idyllisch bedoelde na-oorlogse nieuwbouwwijken in Amsterdam. Verder zong Halsema Nederlandse vertalingen van Jacques Brel. In 1978 haalde hij zelfs de top 40 met "Vluchten kan niet meer", een duet met Jenny Arean, uit de musical "En nu naar bed" van Annie M.G.Schmidt. Met Jenny Arean heeft hij ook een relatie gehad.

Begin jaren 80 leek het publiek hem te vergeten. Maar toen hij een comeback voorbereidde, liet zijn stem hem in de steek. Hij bleek keelkanker te hebben en op 24 februari 1984, deze week 20 jaar geleden, stierf hij aan deze rotziekte.

Dankzij mijn vader heb ik kennis leren maken met artiesten als Frans Halsema, Neerlands Hoop, Gerard Cox, etc. Ik zal hem daar altijd dankbaar voor zijn!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten