2020 in top 3 vroege lentes.

Ik schreef laatst al: mijn nemesia van vorig jaar heeft de winter overleefd en begint zelfs te bloeien en het blad van mijn sierappel Evereste begint al flink uit te lopen. De lente in deze winter-zonder-winter komt vroeg, al lijkt het weer eerder op herfst dan op lente met alle regen en wind van de laatste weken.

Nature Today (Natuurkalender) maakte vandaag bekend dat dit jaar in de top 3 staat van de vroege lentes en dat geloof ik meteen.

De Natuurkalender vergeleek de plantenontwikkeling met die van het gemiddelde van de afgelopen 19 jaar (toen de fenologie opnieuw in de belangstelling kwam) en van het gemiddelde van 50 jaar geleden (toen fenologie uit de belangstelling verdween; er is dan ook een gat in de waarnemingen van pakweg 30 jaar). Dit jaar loopt vijf weken voor ten opzichte van het gemiddelde van 50 jaar geleden en 2,5 week ten opzichte van het gemiddelde van de afgelopen 19 jaar. Dit jaar is dan ook gelijk aan de recordvroege jaren 2008 en 2016 volgens een analyse van bloeiwaarnemingen op Natuurkalender.

Sinds 1901 en waarschijnlijk zelfs sinds 1706 (start van de eerste waarnemingen) zijn januari en februari samen niet zo warm geweest (ca. 6,8 graden), en december 2019 was ook al zo zacht. Geen wonder dat de lente niet te houden is!

Sinds 2001 worden fenologische waarnemingen verzameld door De Natuurkalender. Eerder al waren er waarnemingen verzameld van 1868 tot 1968. Vooral in 1940-1968 waren er veel waarnemingen, deze periode wordt door De Natuurkalender dan ook als "normaal" gezien.

Dat dit "fenologie" werd genoemd leerde ik eind jaren tachtig, begin jaren negentig. Ik interesseerde me al langer in het verband tussen weer en groei/bloei, maar er was niets over te vinden. In de bibliotheek van het KNMI in De Bilt vond ik toen een getypt boekje met o.a. waarnemingen. Die heb ik gekopieerd (dat mocht), maar de kopie ben ik later kwijtgeraakt. Ik was hondsblij toen ik later een PDF online vond!

De Natuurkalender maakt een vergelijking met de bloeiwaarnemingen van sneeuwklokje, hazelaar, els, gele kornoelje, klein hoefblad, sleedoorn en speenkruid van dit jaar met "normaal: het verschil is 35 dagen ofwel vijf weken (net als in 2008, toen januari nog net iets warmer was, en 2016, toen januari wat kouder was, maar november en december 2015 waren extreem zacht).
In 2016 bloeide de gele kornoelje al op 19 januari, dit jaar op 3 februari, maar "normaal" is 13 maart en de afgelopen 19 jaar was gemiddeld eind februari.

Op dit moment komt de sleedoorn in bloei. Het vroegst was 16 februari 2016, vermoedelijk wordt het dit jaar 25 februari dat hij bloeit. In 1940-1968 was dat gemiddeld 19 april!

Speenkruid komt wel héél vroeg tot bloei ten opzichte van "normaal": 42 dagen/zes weken vroeger!

Kortom: de natuur staat in de stand van eind maart, begin april!

Bijna bloeiende nemesia!