(tekst gaat verder onder de afbeelding)
Day 16 - a song that's a classic favourite
Ook hier kun je een heel verhaal van maken, maar ik beperk me weer tot enkele nummers. En dan begin ik met een song dat in Nederland misschien wel het meest besproken is sinds de Top 2000 in 1999 werd uitgezonden.
Inderdaad: Bohemian Rhapsody van Queen. Bijna elk jaar eindigt het nummer uit 1975 op de eerste plek en het is inmiddels traditie geworden om tijdens de jaarwisseling met de fles bubbels in de hand te wachten op de gong aan het eind. Maar ook wordt er luid geprotesteerd door mensen die niet kunnen of willen geloven dat er blijkbaar heel veel mensen zijn die dit meesterwerk graag op nummer één terecht komt.
Het is dan ook niet zomaar een liedje met een introotje, een paar coupletjes, een refreintje en een bruggetje, maar een paar totaal verschillende stukken muziek, van rustig via moderne opera naar keiharde rock en tenslotte weer rustig. Dat wordt niks, zei de platenbaas. Dat is briljant, zei diskjockey Kenny Everett en hij draaide het 14 maal in één weekend. De volgende dag stonden de platenzaken vol. De rest is geschiedenis.
Worn down piano van de Mark & Clark band werd niet zo'n hit als Bohemian Rhapsody, wat wel jammer is, want het is een geweldige song. Omdat het te lang was voor een singletje werd het op kant A halverwege afgekapt om op kant B vrolijk verder te gaan.
Het gaat over een veiling van o.a. een oude klok en vervolgens een versleten, ietwat valse piano, waar niemand nog een cent voor gaf. Dus ging de veilingmeester over naar het volgende veilingstuk en de piano werd opzij gezet. Tot er opeens een liedje klonk. Een haveloze man was de oude piano aan het bespelen.
Dan roept iemand uit het publiek: "Duizend dollar voor die piano!" Telkens komt er een hoger bod, tot vijfduizend aan toe. De haveloze man speelde door, hij kon slechts een fles wijn bieden.
"Ga daar maar eens overheen bieden!" riep de veilingmeester. "Geef die man die piano! Maestro, speel door!"
Maar de haveloze man is opeens verdwenen. Iedereen verlaat de zaal en de piano blijft achter.
Halverwege het verhaal, gezongen door de krachtige stemmen van de tweeling Mark en Clark Seymour, barst er een geweldig pianoconcert los. Pop, rock, klassiek, alles door elkaar.
In de hitparade deed het niet veel, maar het is gelukkig toch een klassieker in de moderne muziek geworden.
Een andere Rhapsody die de Top 2000 heeft gehaald was Rhapsody in Blue van George Gershwin. Helaas is dit meesterwerk een paar jaar later uit de lijst gevallen, maar hij komt wel voor in de jaarlijkse Hart & Ziellijst van Radio 4. Het was de oudste notering ooit in de Top 2000, uit 1924.
Het ontstaan van de rhapsody is nogal bijzonder. George en zijn broer Ira zagen op 3 januari 1924 een aankondiging van een concert op 12 februari van dat jaar, met nieuwe Amerikaanse muziek, plus de mededeling dat ook George een jazzconcert zou leveren. George wist nergens van, had het al druk genoeg, maar liet zich overhalen de pianopartij te leveren. Ferde Grofé zou voor de verdere orkestratie zorgen. Op 7 januari begon George aan zijn werk, enkele dagen later was zijn aandeel klaar en op 12 februari ging het stuk in première.
Ferde Grofé heeft het later nog wel een paar keer bijgeschaafd.
De beginnoot, de klarinetglissando, was eigenlijk een muzikantengrapje van klarinettist Ross Gorman tijdens de repetities, maar Gershwin vond het zo geweldig dat hij het wilde houden en het werd later ook officieel in de partituur gezet.
Jammer dus dat Rhapsody in Blue niet meer in de Top 2000 staat, maar dat geldt ook voor het huiveringwekkende Strange Fruit van Billy Holiday (1915-1959).
Het jazznummer is gebaseerd op het gedicht Bitter fruit van Lewis Allan (pseudoniem van Abel Meeropol, 1937). Vooral in het zuiden van de Verenigde Staten werden er wel eens Afro-Amerikanen gelyncht. De dichter was waarschijnlijk geïinspireerd door een foto van twee opgehangen Afro-Amerikanen.
Billy Holiday zong de indringende tekst voor het eerst in 1939, maar de versie van Nina Simone is ook bekend.
Hoewel ik de taal niet echt goed machtig ben, zijn er regelmatig Franse nummers in mijn Top 2000-lijstje terug te vinden. Eén daarvan is Non je ne regrette rien van Édith Piaf. Ik zag voor het eerst foto's van haar toen ik een jaar of 10 was en ik was geschokt. Ik zag een kleine, tengere vrouw met een wilde bos haar en trieste ogen. Toen ik later hoorde welke muziek zij had gemaakt, begreep ik niet dat er zo'n krachtige stem uit dat broze lijf kon komen. Nog later las ik hoe zwaar haar leven is geweest. Armoede, het verlies van een kind en haar grote liefde, alcoholisme en ziekte. Op 10 oktober 1963 overleed ze op 47-jarige leeftijd. Ze schreef een deel van haar teksten, zoals La vie en rose, zelf, maar Non je ne regrette rien is door Michel Vaucaire geschreven. Toch heb ik het gevoel dat ze dit lied uit 1956 met haar hele hart zong.
Van Jacques Brel ken ik vooral oude zwartwitopnames waarop je een hevig transpirerende en niet bepaald aantrekkelijke man ziet. En toch heeft diezelfde man een geweldig charisma! Hij zingt niet, hij beeldt uit, draagt voor, hij ís zijn teksten. De ene keer mijmert hij over het Vlaamse landschap, het volgende moment zingt hij over dronken hangjongeren die zichzelf helemaal geweldig vinden en vervolgens de brave burgerij uit staan te joelen, tot zij zelf die brave burgers zijn geworden en hun afschuw uitspreken over die akelige hangjongeren die hen van alles naroepen.
Ne me quitte pas is de smeekbede van iemand die zijn relatie ziet stranden. Ja, er is ook wel heel wat gebeurd, maar is er dan echt geen kans meer? Immers, ook uit een oude vulkaan kan ook opeens weer een uitbarsting plaats vinden en graan op oude grond staat vaak veel hoger dan op nieuwe grond. Hij haalt alles uit de kast: ik wil je schaduw zijn, de schaduw van je hand, de schaduw van je hond, maar laat me niet alleen!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten